معرفی منزل تاریخی دزفول یکی از منزل‌های قدیمی شهر دزفول در استان خوزستان می باشد که در جنوب غربی ایران قرار دارد. این منزل در سال 1338 هجری شمسی توسط خصوصی به نام سوزانگر در دو طبقه جدا ساخته شده می باشد. معماری منزل بر اساس سبک داخلی طرح‌ریزی شده می باشد که دارای زیرزمین، حیاط و حیاط مرکزی می باشد.شهر دزفولدزفول یکی از شهرهای استان خوزستان می باشد که در منطقه جنوب غربی ایران قرار دارد. این شهر یکی از شهرهای باستانی خوزستان به شمار می رود که قدمتی چند هزار ساله دارد. شهر دزفول در گذشته پایتخت هنر و معماری ایرانی- اسلامی به شمار می رفت. در این شهر حدود 28 محله قدیمی وجود دارد که منزل های آنها عمدتاً از آجرهای کوچک ساخته شده می باشد. منزل‌های خشتی دزفول نزدیک به هم ساخته شده‌اند که بافت آجری را به منطقه ایجاد کرده می باشد. یکی از مراکز مهم کشاورزی ایران متعلق به شهرستان دزفول می باشد.شهرستان دزفول به دلیل برخورداری از آب خوب و خاک حاصلخیز عنوان مقام اول تولید پرتقال، گل رز و مریم را به خود اختصاص داد.جذب های تاریخی بی نظیری مشابه مسجد فراگیر دزفول، منزل تاریخی سوزنگر، تپه های چغامیش، آسیاب های آبی دزفول، مقبره صفری یعقوب لیث و منزل قلمبر در شهرستان دزفول قرار دارند. مشهورترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیمی می باشد که در دوران دومین شاهنشاه ایران به نام شاپور ساسانی ساخته شده می باشد. شاپور ساسانی پل قدیمی را همراه با اسرای رومی بر روی رودخانه دز ساخت. به همین دلیل به پل رومی نیز معروف می باشد، در گذشته منزل هایی بر روی تپه به قصد نظارت بر پل قدیمی ساخته می شد. یکی از این منزل ها که در محله قلعه قرار دارد، منزل تاریخی سوزانگر می باشد. در این مقاله سعی داریم اطلاعاتی در مورد نوع کاربری و معماری منزل تاریخی سوزانگر توضیح کنیم. 
معروف ترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیم، منزل تاریخی سوزانگر می باشد. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این منزل به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل منزل این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده می باشد که گمان می رود نشان دهنده دوران تأسیس منزل توسط خصوصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه منزل سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری منزل به کارگاه صنایع دستی تبدیل کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر می باشد که منزل تاریخی سوزانگر در دوران 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده می باشد. این منزل تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده می باشد که در دو طبقه جدا زیرزمینی و شوادان ساخته شده می باشد. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر می باشد که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده می باشد. شرایط آب و هوایی طرح‌ریزی شده می باشد در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طرح‌ریزی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل منزل پیشگیری شود.منزل سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی منزل سوزانگر تزئینات مختلف آجری با ايفاي نقش های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده می باشد. در داخل حیاط منزل سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز منزل قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته می باشد. در طبقه اول منزل اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده می باشد. طبقه دوم منزل نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طرح‌ریزی شده می باشد که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده می باشد. سبک آجری که در طرح‌ریزی منزل سوزانگر به کار رفته می باشد به خون چینی اش معروف می باشد. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در اقبال بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی می باشد اقبال های مختلف منزل سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده می باشد که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران ارزش از آن استفاده شده می باشد. در دهه 1980 منزل تاریخی سوزانگر بازسازی شد. دوران مناسبی برای بازدید از منزل تاریخی سوزانگر می باشد. همانطور که اشاره کردیم منزل تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب می باشد. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با دست‌کم دمای 15 درجه سانتی گراد می باشد. گرم ترین ماه سال جولای می باشد و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد می باشد. بنابراین با توجه به تبدیل شرایط آب و هوایی، مناسب ترین دوران برای بازدید از منزل تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان می باشد. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای می باشد. معماری منزل تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به منزل تاریخی سوزنگر 1. منزل تیزنو، دزفول منزل تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده می باشد. جالب می باشد بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از راه آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. منزل تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی می باشد که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده می باشد.تاریخچه این منزل نیز به دوران صفویه می رسد که مشابه منزل سوزانگر به سبک خون چینی طرح‌ریزی شده می باشد. منزل تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک منزل تاریخی سوزانگر2 می باشد. مسجد فراگیر دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد فراگیر می باشد که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده می باشد. بنای مسجد از سنگ و آجر می باشد که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته می باشد. مسجد فراگیر دزفول حاوی صحن بزرگی می باشد که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده می باشد. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی می باشد که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به منزل تاریخی سوزانگر نشانی: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – منزل تاریخی سوزانگر.
معروف ترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیم، منزل تاریخی سوزانگر می باشد. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این منزل به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل منزل این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده می باشد که گمان می رود نشان دهنده دوران تأسیس منزل توسط خصوصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه منزل سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری منزل به کارگاه صنایع دستی تبدیل کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر می باشد که منزل تاریخی سوزانگر در دوران 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده می باشد. این منزل تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده می باشد که در دو طبقه جدا زیرزمینی و شوادان ساخته شده می باشد. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر می باشد که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده می باشد. شرایط آب و هوایی طرح‌ریزی شده می باشد در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طرح‌ریزی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل منزل پیشگیری شود.منزل سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی منزل سوزانگر تزئینات مختلف آجری با ايفاي نقش های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده می باشد. در داخل حیاط منزل سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز منزل قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته می باشد. در طبقه اول منزل اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده می باشد. طبقه دوم منزل نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طرح‌ریزی شده می باشد که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده می باشد. سبک آجری که در طرح‌ریزی منزل سوزانگر به کار رفته می باشد به خون چینی اش معروف می باشد. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در اقبال بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی می باشد اقبال های مختلف منزل سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده می باشد که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران ارزش از آن استفاده شده می باشد.
در دهه 1980 منزل تاریخی سوزانگر بازسازی شد. دوران مناسبی برای بازدید از منزل تاریخی سوزانگر می باشد. همانطور که اشاره کردیم منزل تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب می باشد. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با دست‌کم دمای 15 درجه سانتی گراد می باشد. گرم ترین ماه سال جولای می باشد و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد می باشد. بنابراین با توجه به تبدیل شرایط آب و هوایی، مناسب ترین دوران برای بازدید از منزل تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان می باشد. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای می باشد. 
معماری منزل تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به منزل تاریخی سوزنگر 1. منزل تیزنو، دزفول منزل تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده می باشد. جالب می باشد بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از راه آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. منزل تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی می باشد که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده می باشد.تاریخچه این منزل نیز به دوران صفویه می رسد که مشابه منزل سوزانگر به سبک خون چینی طرح‌ریزی شده می باشد.
منزل تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک منزل تاریخی سوزانگر2 می باشد. مسجد فراگیر دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد فراگیر می باشد که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده می باشد. بنای مسجد از سنگ و آجر می باشد که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته می باشد. مسجد فراگیر دزفول حاوی صحن بزرگی می باشد که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده می باشد. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی می باشد که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به منزل تاریخی سوزانگر نشانی: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – منزل تاریخی سوزانگر.
