مسجد کامل ارومیه یکی از آثار تاریخی این شهر استمسجد کامل ارومیه شاهکار معماری ایرانی
شهر اسلامی ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی یکی از شهرهای تاریخی ایران است. از بناهای تاریخی این شهر می توان آتشکده های زمانه زرتشتی را مانند زد که امروزه آثاری از آن به جا مانده است. برخی از آتشکده ها به مرور زمانه به مسجد تبدیل شده اند که مسجد جامی ارومیه یکی از آنهاست. از بناهای تاریخی و مذهبی این شهر، قدمت آن به قرن هفتم می رسد. بنا بر برخی روایات، این مسجد بر روی بقایای آتشکده ساخته شده است. آتشکده ای که پس از ورود اسلام به این سرزمین ویران شد و بر ویرانه های آن مسجدی ساخته شد.مسجد اعظم ارومیه در مرکز شهر و نزدیک به بازار اصلی ارومیه قرار دارد. این مسجد در سال 1314 در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.تاریخچه مسجد کامل ارومیه 
دوران ساخت مسجد کامل ارومیه به زمانه سلجوقیان برمی گردد، طبق اسناد و مدارک به دست آمده این مسجد بر روی بقایای آتشکده زرتشتیان ساخته شده است.این آتشکده مربوط به زمانه قبل از انوشیروان است، آتشکده دارای در ورودی منتهی به محراب اصلی بوده که آثاری از آن تا امروز باقی مانده است، در این آتشکده مکان نمازگزاران نیز محسوب می شده است. با ورود اسلام به سرزمین ایران و در هنگام مسلمان شدن مردم، این آتشکده کاربری خود را از دست داد و متروک و سپس ویران شد. پس از آن بر ویرانه های این آتشکده مسجدی ساخته شد. بخش‌هایی از آن معبد آتش هنوز باقی مانده است، از زمانه دقیق ساخت این مسجد اطلاعی در دست نیست، اما بر اساس قدمت مصالح به کار رفته در آن، زمانه ساخت آن را به زمانه سلجوقیان نسبت می‌دهند. این مسجد در زمانه ایلخانیان و حمله مغول ویران شد اما بعداً بازسازی شد. این مسجد در دوران زندیه نیز ترمیم شد. در دوران صفویه بخت هایی از آن دوباره بازسازی شد و آخرین بازسازی های این مسجد مربوط به سال های پس از انقلاب است، اما با وجود این همه تخریب و نوسازی، کتیبه ها و گچ بری های قرن هجدهم همچنان باقی مانده است. در محراب وجود دارد.کتیبه ها و گچ بری هایی که به دست هنرمندان دوران سلجوقی ایجاد شده و با خط کوفی تزئین شده است.وجود این کتیبه های باستانی گواه قدمت این مسجد است که به لطف بازسازی این مسجد در دوران های مختلف تاریخی می توانید هنر معماری هر دوران را در این مسجد مشاهده کنید که عمده ترین آن ها در بخت ستون ها، گنبد است. و تزئینات و طاق نماهای مسجد است. مسجد تماما از آجر ساخته شده است. این مسجد تماماً از آجر ساخته شده است که یکی از ویژگی های بارز آن است. در بخت های مختلف این بنا از آجرهای مختلفی استفاده شده است، بنابراین نوع آجرهای به کار رفته در گنبد و شبستان با آجرهای به کار رفته در صحن مسجد کاملاً گوناگون است. تزیینات و گچبری های به کار رفته در صحن و شبستان این مسجد از زیبایی چشمگیری برخوردار است شبستان مسجد کامل ارومیه شبستان مسجد کامل ارومیه یکی از بخش های اصلی نمایش هنر معماری اصیل اسلامی است. این شبستان دارای گنبدی است که به سبک معماری سلجوقی ساخته شده است. شبستان در دوران سلجوقیان ساخته شد و در زمانه ایلخانیان بازسازی شد.یکی از ویژگی های معماری این شبستان وجود محراب های هشت ضلعی در یک طبقه و سپس تبدیل آنها به محراب 16 ضلعی در طبقه دیگر است که به گنبد اصلی شبستان در طبقه بالایی تبدیل شده است.سبکی از معماری که یکی از ویژگی های معماری ایلخانی است و به احتمال زیاد در زمانه ترمیم سلسله ایلخانی به این شکل درآمده است. محراب مسجد کامل ارومیه یکی از زیباترین نقاط ارومیه است. مسجد اعظم همان مسجدی است که با تزئینات گچی و استفاده از خطوط کوفی جلوه زیبایی می بخشد. این محراب مربوط به دوران ایلخانی است. ارتفاع آن 8 متر و عرض آن 6 متر است. در این محراب وجود دو ستون در انتهای آن با کتیبه چشمگیر است. این کتیبه ها مربوط به سال 676 میلادی است. ح و چنانکه از جمله های روی آنها برمی آید ساخته استاد عبدالمومن تبریزی است. در این کتیبه که یکی از شاهکارهای هنر گچبری است از خط رقه برای نگارش استفاده شده است. خط رقه یکی از معروف ترین سبک های خوشنویسی در بین اعراب بوده است، محرابی که امروز می بینید بر روی محراب قدیمی قرار گرفته است. محراب قدیمی مربوط به دوران سلجوقی است و در اطراف آن از خط کوفی استفاده شده است.چهل ستون مسجد کامل ارومیه مسجد کامل 4 حجره‌ای ارومیه در دوران زندیه ساخته شده است که به گواه اسناد و مدارک این بخت از مسجد در سال‌های پس از ساخته شدن از بنای اصلی مسجد افزایش شده است. .با توجه به اشیایی که در جریان بازسازی این مسجد در این بخت کشف شد، می توان تصور زد که این بخت در دوران ایلخانی ساخته شده است. طبق شواهد، این مسجد در دوران ایلخانی در اوج زیبایی بوده است. در طول قرون اخیر چهل ستون این مسجد آزار های زیادی دیده و در دوران های مختلف بازسازی شده است. . مسجد کامل در دوران زندیه یک بار دیگر بازسازی شد و این حجره ها در آن زمانه به مسجد افزایش شد. با توجه به کتیبه های سنگی این بخت، قدمت و زمانه ساخت حجره ها مربوط به سال 1184 هجری قمری است. مواد به کار رفته در ساخت این سلول ها با مواد به کار رفته در بخت های اصلی کشتی گوناگون است.
دوران ساخت مسجد کامل ارومیه به زمانه سلجوقیان برمی گردد، طبق اسناد و مدارک به دست آمده این مسجد بر روی بقایای آتشکده زرتشتیان ساخته شده است.این آتشکده مربوط به زمانه قبل از انوشیروان است، آتشکده دارای در ورودی منتهی به محراب اصلی بوده که آثاری از آن تا امروز باقی مانده است، در این آتشکده مکان نمازگزاران نیز محسوب می شده است. با ورود اسلام به سرزمین ایران و در هنگام مسلمان شدن مردم، این آتشکده کاربری خود را از دست داد و متروک و سپس ویران شد. پس از آن بر ویرانه های این آتشکده مسجدی ساخته شد. بخش‌هایی از آن معبد آتش هنوز باقی مانده است، از زمانه دقیق ساخت این مسجد اطلاعی در دست نیست، اما بر اساس قدمت مصالح به کار رفته در آن، زمانه ساخت آن را به زمانه سلجوقیان نسبت می‌دهند. این مسجد در زمانه ایلخانیان و حمله مغول ویران شد اما بعداً بازسازی شد. این مسجد در دوران زندیه نیز ترمیم شد. در دوران صفویه بخت هایی از آن دوباره بازسازی شد و آخرین بازسازی های این مسجد مربوط به سال های پس از انقلاب است، اما با وجود این همه تخریب و نوسازی، کتیبه ها و گچ بری های قرن هجدهم همچنان باقی مانده است. در محراب وجود دارد.کتیبه ها و گچ بری هایی که به دست هنرمندان دوران سلجوقی ایجاد شده و با خط کوفی تزئین شده است.وجود این کتیبه های باستانی گواه قدمت این مسجد است که به لطف بازسازی این مسجد در دوران های مختلف تاریخی می توانید هنر معماری هر دوران را در این مسجد مشاهده کنید که عمده ترین آن ها در بخت ستون ها، گنبد است. و تزئینات و طاق نماهای مسجد است. مسجد تماما از آجر ساخته شده است. این مسجد تماماً از آجر ساخته شده است که یکی از ویژگی های بارز آن است. در بخت های مختلف این بنا از آجرهای مختلفی استفاده شده است، بنابراین نوع آجرهای به کار رفته در گنبد و شبستان با آجرهای به کار رفته در صحن مسجد کاملاً گوناگون است. تزیینات و گچبری های به کار رفته در صحن و شبستان این مسجد از زیبایی چشمگیری برخوردار است شبستان مسجد کامل ارومیه شبستان مسجد کامل ارومیه یکی از بخش های اصلی نمایش هنر معماری اصیل اسلامی است. این شبستان دارای گنبدی است که به سبک معماری سلجوقی ساخته شده است. شبستان در دوران سلجوقیان ساخته شد و در زمانه ایلخانیان بازسازی شد.یکی از ویژگی های معماری این شبستان وجود محراب های هشت ضلعی در یک طبقه و سپس تبدیل آنها به محراب 16 ضلعی در طبقه دیگر است که به گنبد اصلی شبستان در طبقه بالایی تبدیل شده است.سبکی از معماری که یکی از ویژگی های معماری ایلخانی است و به احتمال زیاد در زمانه ترمیم سلسله ایلخانی به این شکل درآمده است. محراب مسجد کامل ارومیه 
یکی از زیباترین نقاط ارومیه است. مسجد اعظم همان مسجدی است که با تزئینات گچی و استفاده از خطوط کوفی جلوه زیبایی می بخشد. این محراب مربوط به دوران ایلخانی است. ارتفاع آن 8 متر و عرض آن 6 متر است. در این محراب وجود دو ستون در انتهای آن با کتیبه چشمگیر است. این کتیبه ها مربوط به سال 676 میلادی است. ح و چنانکه از جمله های روی آنها برمی آید ساخته استاد عبدالمومن تبریزی است. در این کتیبه که یکی از شاهکارهای هنر گچبری است از خط رقه برای نگارش استفاده شده است. خط رقه یکی از معروف ترین سبک های خوشنویسی در بین اعراب بوده است، محرابی که امروز می بینید بر روی محراب قدیمی قرار گرفته است. محراب قدیمی مربوط به دوران سلجوقی است و در اطراف آن از خط کوفی استفاده شده است.چهل ستون مسجد کامل ارومیه مسجد کامل 4 حجره‌ای ارومیه در دوران زندیه ساخته شده است که به گواه اسناد و مدارک این بخت از مسجد در سال‌های پس از ساخته شدن از بنای اصلی مسجد افزایش شده است. .با توجه به اشیایی که در جریان بازسازی این مسجد در این بخت کشف شد، می توان تصور زد که این بخت در دوران ایلخانی ساخته شده است. طبق شواهد، این مسجد در دوران ایلخانی در اوج زیبایی بوده است. در طول قرون اخیر چهل ستون این مسجد آزار های زیادی دیده و در دوران های مختلف بازسازی شده است. . مسجد کامل در دوران زندیه یک بار دیگر بازسازی شد و این حجره ها در آن زمانه به مسجد افزایش شد. با توجه به کتیبه های سنگی این بخت، قدمت و زمانه ساخت حجره ها مربوط به سال 1184 هجری قمری است. مواد به کار رفته در ساخت این سلول ها با مواد به کار رفته در بخت های اصلی کشتی گوناگون است.
